Belene Nükleer Elektrik Santral Projesi nedeniyle Bulgaristan'ın, Rusya'ya bir milyar avro tazminat ödemek zorunda kalabileceği açıklandı.
Bulgaristan'ın Kuzeyinde Tuna Nehri kıyısında kurulması planlanan ancak inşaatı iptal olan Belene Nükleer Elektrik Santral Projesi nedeniyle Bulgaristan'ın, Rusya'ya bir milyar avro tazminat ödemek zorunda kalabileceği açıklandı.
Rusya'nın İTAR-TASS Haber Ajansı'na göre Belene Santrali'nin inşaatından sorumlu devlet "Atomstroyeksport" (ACE) şirketi Paris'teki Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde 1 milyar avroluk tazminat davası açtı.
Bulgaristan Hükümeti'nin önerisi üzerine iptal edilen proje ile ilgili şirketin talebinde, ACE'nin bugüne dek yaptığı tüm çalışmalar, temin ettiği teknik donatım ve santral ile ilgili Bulgaristan Hükümeti ile yapılan 2006 yılındaki son anlaşmanın zaman aşımına uğraması nedeniyle meydana gelen tüm maddi zararların karşılanması istendiği belirtildi.
Tazminat talebinde Fukuşima faciası sonrası ACE'nin Belene'de yaptığı stres testlerin bedeli ve Bulgaristan Elektrik Kurumun (NEK) ödeme aksaklıklarından ileri gelen harcamalar da eklendi.
Bulgaristan'da şok etkisi yaratan talep, ekonomik kriz ortamında bütçesi zor durumda olan NEK'e büyük bir maddi sıkıntı yaratması bekleniyor. NEK yetkililerinin Mediapool adlı Bulgar Haber Ajansı'na açıklamada, NEK avukatlarının tazminat talebi tüm ciddiyeti ile inceleyip değerlendireceklerini belirttiler.
ACE'nin Bulgar tarafı ile yaptığı görüşmelerde masaya yatırmış olduğu eski tazminat talebi 58 milyon avroydu. Rus tarafa göre bu paranın Bulgaristan'ın sipariş edip ödemesini yapmadığı iki nükleer reaktör için teknolojik donatımının bedelini de karşılıyordu.
ACE'nin bağlı olduğu "Rosatom" holdinginin Genel Müdürü Sergey Kirienko, nisan ayında yaptığı açıklamada Bulgaristan'ın sipariş ettiği teknolojik donatımın toplam bedelinin 1 milyar avroya ulaştığını bildirmişti.
İnşaat kararı Bulgaristan'ın eski komünist rejimi tarafından 1981 yılında alınan Belene Nükleer Elektrik Santrali'nin temeli 1987 yılında atılmıştı. Santralde 1000'er megavat kapasiteli 4 reaktörün kurulması öngörülüyordu. Projesi 1990 yılında bütçedeki sıkıntılardan ötürü dondurulmuştu.
Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov 2011 yılında Belene Santrali'nin şantiyesini ziyaret ederek, projeyi "içinde milyarlarca avronun boğulduğu, su dolu bir Göle" benzetmişti.
Hükümetin getirdiği bir öneri üzerine, Bulgaristan Parlamentosu'nun 28 Mart 2012 tarihinde aldığı kararla projeden tamamen vazgeçilmişti.
AA I İvo Radoykov
